Tendoi-haustura eta akatsa gaixotasun ohikoak dira, gehienetan lesio edo lesioek eragindakoak. Gorputz-adarren funtzioa berreskuratzeko, hautsitako edo akastun den tendoia garaiz konpondu behar da. Tendoi-jostura kirurgia-teknika konplexuagoa eta delikatuagoa da. Tendoia batez ere zuntz longitudinalez osatuta dagoenez, hautsitako muturra zatitu edo jostura luzatu daiteke jostura egiten den bitartean. Jostura tentsio baten pean dago eta tendoia sendatu arte horrela mantentzen da, eta jostura aukeratzea ere oso garrantzitsua da. Gaur, 12 tendoi-lesio ohikoenak eta tendoi-josturen printzipioak, denbora, metodoak eta tendoiak finkatzeko teknikak partekatuko ditut zuekin.
I.Cufftear
1.Patogenia:
Sorbaldako kolpe-lesio kronikoak;
Trauma: errotadore-mankiaren tendoian gehiegizko tentsio-lesioa edo goiko gorputz-adarra luzatuta eta lurrean bermatuta erortzea, humeroaren burua bortizki sartu eta errotadore-mankiaren goiko aurreko aldea urratzea eraginez.
Kausa medikoa: eskuzko terapian gehiegizko indarra egiteagatik sorbaldako errotadore-mankiaren tendoian izandako lesioa.
2. Ezaugarri klinikoa:
Sintomak: Lesio osteko sorbaldako mina, urradura antzeko mina;
Zeinuak: 60º~120º-ko minaren arku positiboaren seinalea; sorbaldaren abdukzioaren eta barne eta kanpo errotazioaren erresistentzia-mina; akromionaren aurreko ertzean eta humeroaren tuberositate handian presio-mina;
3. Idazketa klinikoa:
I. mota: Ez dago minik jarduera orokorrean, mina sorbalda jaurtitzean edo biratzean. Azterketa arku atzerakoiaren mina soilik aztertzeko da;
II mota: Mugimendu lesionatua errepikatzean minaz gain, sorbaldako errotadore-mankiaren erresistentzia-mina dago, eta sorbaldaren mugimendu orokorra normala da.
III mota: ohikoagoa, sintomak sorbaldako mina eta mugimenduaren mugapena dira, eta azterketan presio eta erresistentzia mina dago.
4. Sorbaldako errotadore-mankiaren tendoiaren haustura:
① Haustura osoa:
Sintomak: Lesioaren unean tokiko min larria, lesioaren ondoren minaren arintzea, eta ondoren minaren maila pixkanaka handitzea.
Seinale fisikoak: Sorbaldan presio-mina zabaldua, tendoiaren hautsitako zatian mina zorrotza;
Askotan ukigarria den arraildura eta hezurren marruskadura-hots anormala;

Ahultasuna edo ezintasuna goiko besoa 90º-ra abduktzeko kaltetutako aldean.
Erradiografiak: Hasierako faseetan normalean ez da aldaketa anormalik izaten;
Humeral tuberositate ikusgai berantiarra, osteosklerosia, endekapen kistikoa edo tendoiaren osifikazioa.
② Haustura osatugabea: sorbaldako artrografiak diagnostikoa baieztatzen lagun dezake.
5. Sorbaldako errotadore-mankiaren tendoien identifikazioa, haustura dutenak eta hausturarik gabekoak
①% 1eko prokaina 10 ml-ko min-puntuaren itxiera;
② Goiko besoaren erorketa proba.
II. Besipulu brakialaren buru luzeko tendoiaren lesioa
1.Patogenia:
Sorbaldaren errotazio-eremu gehiegizko errepikapenak eta sorbalda-artikulazioaren mugimendu bortitzak eragindako lesioa, nodo arteko ildoko tendoiaren higadura errepikatua eragiten duena;
Bat-bateko gehiegizko tiratzeak eragindako lesioa;
Beste batzuk: zahartzea, sorbaldako errotadorearen hantura, subeskapularraren tendoiaren lesioa, hainbat zigilu lokalizatu, etab.
2. Ezaugarri klinikoa:
Bizepsaren buru luzeko muskuluaren tendinitisa eta/edo tenosinovitisa:
Sintomak: mina eta ondoeza sorbaldaren aurrealdean, deltoide edo bizepsean gora eta behera irradiatzen dena.
Seinale fisikoak:
Nodo arteko ildoa eta bizepseko buru luzeko tendoiaren samurtasuna;
Lokalizatutako estriak ukigarriak izan daitezke;
Goiko besoaren abdukzio positiboa eta atzeko luzapenaren mina;
Yergasonen zeinu positiboa;
Sorbaldako artikulazioaren mugimendu-eremu mugatua.
Bizepsaren buru luzeko tendoiaren haustura:
Sintomak:
Endekapen larriarekin tendoia hausten dutenak: gehienetan ez dago traumaren aurrekari agerikorik edo lesio arinak baino ez daude, eta sintomak ez dira agerikoak;
Bizepsaren uzkurdura sendoak erresistentziaren aurka eragindako haustura dutenak: pazienteak urradura sentsazioa du edo urradura soinua entzuten du sorbaldan, eta sorbaldaren mina nabaria da eta besoaren aurrealdera irradiatzen da.
Seinale fisikoak:
Hantura, ekimosia eta samurtasuna nodo arteko ildoan;
Ukondoa tolesteko ezintasuna edo ukondoaren flexioa gutxitzea;
Bizeps muskuluaren formaren asimetria bi aldeetan uzkurdura indartsuan;
Bizeps giharren sabeleko posizio anormala kaltetutako aldean, goiko besoaren beheko 1/3era mugitu daitekeena;
Alde kaltetuak alde osasuntsuak baino gihar-tonu txikiagoa du, eta gihar-sabela kontrako aldea baino puztuago dago uzkurdura indartsuan.
Erradiografia: oro har, ez da aldaketa anormalik ikusten.

III.Injory-renbecips brachii tendoia
1. Etiologia:
Trizeps brakialaren tendoiaren entesiopatia (triceps brakialaren tendoiaren entesiopatia): trizeps brakialaren tendoia behin eta berriz tiratzen da.
Trizeps brakialaren tendoiaren haustura (triceps brakialaren tendoiaren haustura): trizeps brakialaren tendoia bat-bateko eta zeharkako kanpoko indar bortitz batek urratzen du.
2. Adierazpen klinikoak:
Trizepseko tendoiaren endopatia:
Sintomak: sorbaldaren atzealdeko mina, deltoideraino irradiatu daitekeena, tokiko sorgortasuna edo bestelako anomalia sentsorialak;
Zeinuak:
Presio-mina trizeps brakialaren buru luzeko tendoian, goiko besoaren kanpoko mahaian, eskapula-glenoidearen beheko ertzaren hasieran;
Ukondo-luzapen positiboaren ondoriozko erresistentzia-mina; besoaren goiko pronazio muturreko pasiboak eragindako trizepseko mina.
Erradiografia: batzuetan itzal hiperdentso bat dago trizeps muskuluaren hasieran.
Trizepseko tendoiaren haustura:
Sintomak:
Lesio unean ukondoaren atzean dardara handia;
Mina eta hantura lesioaren gunean;
Ukondoa luzatzeko ahultasuna edo ukondoa aktiboki guztiz luzatzeko ezintasuna;
Ukondoaren luzapenarekiko erresistentziak areagotzen du mina.

Seinale fisikoak:
Humero kubitalaren gainean sakonunea edo akatsa ere senti daiteke, eta trizepseko tendoiaren muturra moztuta palpatu daiteke;
Humeroaren kubitoko noduluan samurtasun zorrotza;
Ukondoaren luzapen-proba positiboa grabitatearen aurka.
X izpien filma:
Humero ulnarretik 1 cm-ra abultsio-haustura lineal bat ikusten da;
Hezur-akatsak kubito-tuberositatean ikusten dira.
Argitaratze data: 2024ko uztailak 8